Pierwsza pomoc

Czym jest pierwsza pomoc?

Zanim zaczniemy uczyć się pierwszej pomocy, warto wiedzieć o czym w ogóle mówimy…

Pierwsza pomoc – zespół czynności podejmowanych w celu ratowania osoby w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego wykonywanych przez osobę znajdującą się w miejscu zdarzenia, w tym również z wykorzystaniem udostępnionych do powszechnego obrotu wyrobów medycznych oraz produktów leczniczych. – definicja na podstawie ustawy z dni 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym.

Ta sama ustawa definiuje pojęcie nagłego zagrożenia zdrowotnego.

Stan nagłego zagrożenia zdrowotnego — stan polegający na nagłym lub przewidywanym w krótkim czasie pojawieniu się objawów pogarszania zdrowia, którego bezpośrednim następstwem może być poważne uszkodzenie funkcji organizmu lub uszkodzenie ciała lub utrata życia, wymagający podjęcia natychmiastowych medycznych czynności ratunkowych i leczenia.

Mówiąc (pisząc) prościej: pierwsza pomoc, to wszystkie te czynności, które jesteśmy w stanie podjąć bezprzyrządowo, z użyciem ogólnodostępnych wyrobów medycznych, do czasu przybycia wykwalifikowanej pomocy. Oznacza to mniej więcej tyle, że możemy (a nawet powinniśmy) używać środków ochrony osobistej, środków opatrunkowych, a także AED (automatyczny zewnętrzny defibrylator). Istotne jest, iż pierwsza pomoc dotyczy stanów nagłych, czyli sytuacji, gdy „coś” się dzieje „tu i teraz”. Jeśli więc ktoś zapuka do Waszych drzwi i powie: „od roku boli mnie głowa, udziel mi pierwszej pomocy”, to spokojnie możecie go odesłać do przychodni…

Istnieje nawet wiele programów powszechnego dostępu do AED i o ile to możliwe, powinniśmy z nich korzystać.


Prawne aspekty udzielania pierwszej pomocy

Temat może nie jest porywający, ale warto wiedzieć, że każdy z nas ma prawny obowiązek udzielenia pierwszej pomocy.

Warunkuje to kilka aktów prawnych:

  • art. 162 kodeks karnego
  • art. 44 ustawy prawo o ruchu drogowym
  • art. 4 ustawy o państwowym ratownictwie medyczny
  • art. 207 kodeksu pracy
  • art 93 kodeksu wykroczeń.

Najdalej idące konsekwencje nie udzielenia pierwszej pomocy określa art. 162 kk:

§ 1. Kto człowiekowi znajdującemu się w położeniu grożącym bezpośrednim niebezpieczeństwem utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu nie udziela pomocy, mogąc jej udzielić bez narażenia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

§ 2. Nie popełnia przestępstwa, kto nie udziela pomocy, do której jest konieczne poddanie się zabiegowi lekarskiemu albo w warunkach, w których możliwa jest niezwłoczna pomoc ze strony instytucji lub osoby do tego powołanej.


Mówiąc po ludzku: za nie udzielenie pomocy grozi nam nawet do 3 lat za kratkami. Kara oczywiście może być mniejsza, lub może jej wcale nie być. Kiedy ów artykuł najczęściej ma zastosowanie? Najczęściej w przypadku zdarzeń drogowych, gdy jeden uczestników (zazwyczaj ten, który jest w lepszym stanie) oddala się z miejsca zdarzenia pozostawiając pozostałych poszkodowanych na pastwę losu. Nie mam zamiaru nikogo tutaj straszyć konsekwencjami nie udzielenia pierwszej pomoc, chcę jedynie uświadomić, że takie regulacje prawne istnieją.

Musimy mieć również świadomość tego, że nigdy nie wiem gdzie i przez kogo jesteśmy obserwowani.
Co raz bardziej powszechny staje się monitoring, kierowcy zakładają w autach minikamery, które w sytuacjach niejednoznacznych mogą być materiałem dowodowym, egzaminacyjne „L-ki” wyposażone są w kamery… Pamiętam również sytuacje, gdy na miejscu wypadku byliśmy filmowani przez świadków zdarzenia za pomocą telefonów komórkowych.

Warto również wiedzieć, że brak umiejętności nas nie usprawiedliwia. Przecież każdy z nas miał kilka możliwości nauczenia się pierwszej pomocy  (w ramach dawnego „przysposobienia obronnego”, BHP, kursu na prawo jazdy itd.).

Od każdej reguły są oczywiście wyjątki. Pamiętajmy, że zawsze nadrzędne, najważniejsze jest nasze własne bezpieczeństwo. Z tym, że zagrożenie musi być REALNE, a nie wyimaginowane (o zagrożeniach będzie później).

Przy okazji rozwieję mit: nie można nas ukarać za to, że chcieliśmy komuś pomóc, a nam nie wyszło. O ile oczywiście trzymamy się zasad pierwszej pomocy i nie przekraczamy swoich uprawnień. Wiele razy słyszałem „lepiej nic nie robić, bo jeszcze poszkodowanemu zaszkodzimy”. Zawsze wtedy daję kontrę: „a jak zaszkodzić komuś, kto jest nieprzytomny, nie porusza się i nie oddycha?”. Zaszkodzić można właśnie przez zaniechanie… Warto wiedzieć, że ratując ludzkie życie możemy poświęcić dobra materialne, a odpowiedzialność ponosi wtedy skarb państwa. Jeśli ktoś więc ma garnitur nawet za 10 tys. zł, za zachodzi konieczność rozcięcia go (np. aby zatamować masywne krwawienie), to nie obawiajmy się tego robić!

Warto również wspomnieć, że każdy kto udziela pierwszej pomocy oraz podejmująca medyczne czynności ratunkowe korzysta z ochrony przewidzianej w ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. — Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z późn. zm.) dla funkcjonariuszy publicznych. Po naszemu? Jeśli podczas udzielania pierwszej pomocy ktoś zacznie nas wyzywać, to TEORETYCZNIE taka osoba powinna być ścigana z urzędu. W praktyce różnie z tym bywa.


Witam w dziale „pierwsza pomoc”.

Z Internetu może i nie nauczysz się pierwszej pomocy, ale masz szansę znaleźć odpowiedzi na wiele nurtujących Cię pytań, pogłębić swoją wiedzę…

Będę się starał w miarę systematycznie umieszczać tutaj informacje na temat postępowania w wybranych stanach zagrożenia życia i zdrowia.

Pamiętaj, że nigdy nie wiesz gdzie, kiedy i komu będziesz udzielał pierwszej pomocy…

Życzę miłej lektury.

Jakub Rychlik


motocyklisci kalisz gremium kalisz
  • Kategorie

  • Archiwum

  • Zapraszam na Facebooka :-)

  • Moje filmy

    Śnieżka
    Śnieżka
    X Mistrzostwa Polski
    X Mistrzostwa Polski
    Rowerowo...
    Rowerowo...
    Pieszy. No przecież na pasach jest, nie?
    Pieszy. No przecież na pasach jest, nie?
  • © 2011 Jakub Rychlik. Wszystkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie bez zgody autora zabronione. Autor nie ponosi żadnej odpowiedzialności za szkody mogące wyniknąć z niewłaściwego zastosowania prezentowanej na stronie www.jakubrychlik.pl wiedzy w praktyce.
    Motyw iDream: Templates Next , tłumaczenie: WordpressPL | Działa na WP